یکشنبه, آبان 13, 1403
ادامه منو
    خانهمدارهای الکترونیکیمدارهای تایمر NE555مدار هشدار دهنده داغ شدن موتور خودرو

    مدار هشدار دهنده داغ شدن موتور خودرو

    در این پست از سایت اِمیک, یک مدار بسیار کاربردی و کاملا عملی به نام مدار هشدار دهنده داغ شدن موتور خودرو قرار داده شده است. این مدار در صورتی که دمای موتور هر نوع وسیله نقلیه ای مانند خودرو, اتوبوس و… بیش از حد افزایش پیدا کند و از محدوده ایمن خارج شود, به وسیله بوق زدن یک بازر و چشمک زدن یک LED به ما هشدار می دهد. این مدار جریان بسیار کمی (در حدود 400 میکرو امپر) را در حالت اماده به کار (standby) مصرف می کند, بنابراین متصل نگه داشتن این مدار به صورت دائم به باتری هیچ مشکلی به وجود نمی اورد.

    این مدار ساده یک ایده بسیار جالب است تا قبل از داغ شدن موتور وسیله نقلیه از ان باخبر شویم و جلوی اسیب به موتور را بگیریم. البته معمولا در تمام وسیله های نقلیه یک دماسنج برای نشان دادن دمای موتور وجود دارد ولی ممکن است که فراموش کنیم ان را چک کنیم, بنابراین بسیار خوب است که یک نشانگر یا هشدار دهنده صوتی نیز داشته باشیم. در ادامه شماتیک این مدار کاربردی را مشاهده می کنید:

    Car-Engine-Overheat-Detector-Alarm-emic

    همانطور که مشاهده می کنید در این مدار از دو ای سی LM358 و ای سی تایمر معروف NE555 استفاده شده است. برای اندازه گیری و تشخیص دما از یک سنسور NTC (ترمیستور) استفاده شده است. سنسور NTC یک مقاومت حرارتی با ضریب منفی می باشد و عملکرد ان به این صورت است که با افزایش دما, مقاومت ان کاهش پیدا می کند و با کاهش دما نیز مقاومت ان افزایش پیدا می کند.

    مدار بالا را می توان به دو بخش تقسیم کرد, بخش اول که مربوط به تشخیص دما می باشد و شامل ای سی LM358 و قطعات اطراف ان است و بخش دوم که وظیفه تولید صدای الارم را دارد و شامل ای سی NE555 و قطعات اطراف ان است.

    عملکرد مدار بالا به این صورت است, زمانی که دمای موتور در حد نرمال است و مشکلی وجود ندارد, ولتاژ پایه مثبت (پایه 3) ای سی LM358 از ولتاژ پایه منفی (پایه 2) ان بیشتر است که در نتیجه خروجی اپ امپ یک منطقی یا High است و در این حالت ترانزیستور Q1 که از نوع PNP است, غیرفعال است و در نتیجه تغذیه ای سی 555 قطع می باشد و بازر و LED غیرفعال هستند.

    در صورتی که دما از حد نرمال بیشتر شود و در واقع موتور وسیله داغ کند, مقدار مقاومت سنسور NTC کاهش می یابد که در نتیجه مقدار ولتاژ روی پایه مثبت اپ امپ کاهش می یابد و ولتاژ پایه منفی بیشتر می شود و باعث صفر یا Low شدن خروجی اپ امپ می شود. در این حالت ترانزیستور Q1 فعال شده و تغذیه ای سی 555 را متصل می کند و باعث فعال شدن این ای سی می شود. ای سی 555 در مدار بالا به صورت مولتی ویبراتور آستابل بسته شده و شروع به تولید پالس در خروجی خود می کند. که در نتیجه بازر (Buzzer) شروع به بوق زدن می کند و LED نیز شروع به چشمک زدن می کند.

    به وسیله پتانسیومتر RV1 می توانید مقدار دمایی را که با رسیدن به ان دما, بازر و LED فعال می شوند را تنظیم کنید. توسط پتانسیومتر RV2 نیز می توانید سرعت بوق زدن بازر و چشمک زدن LED را تنظیم کنید.

    توجه کنید که برای اولین بار که مدار را روشن می کنید باید ان را تنظیم یا به عبارتی دیگر کالیبره کنید, به گونه ای که به عنوان مثال با رسیدن دمای موتور خودرو به 100 درجه بازر هشدار دهنده فعال شود. برای این کار می توانید بعد از روشن کردن مدار, سنسور NTC را درون اب جوش قرار دهید و پتانسیومتر RV1 را تغییر دهید تا بازر و LED فعال شوند. پس از بیرون اوردن سنسور از اب جوش باید بازر و LED دوباره قطع یا غیرفعال شوند. به این ترتیب شما مدار بالا را کالیبره کرده اید و با رسیدن دمای موتور ماشین به 100 درجه بازر و LED هشدار دهنده فعال می شوند. بعد از ساخت مدار ان را درون یک جعبه مناسب قرار دهید و سنسور NTC را نیز به بدنه موتور متصل کنید. البته دقت کنید که من 100 درجه ای که گفتم را برای مثال عرض کردم و دمای دقیقی که با رسیدن به ان دما موتور داغ کرده و باید خنک شود را نمی دونم و خودتون می تونید بپرسید و مدار را روی اون دما تنظیم کنید, البته فکر می کنم که همون حدود 100 درجه باید باشه. همانطور که مشاهده می کنید تغذیه مدار بالا می تواند در محدوده 5 تا 15 ولت DC انتخاب شود, بنابراین به راحتی می توانید مدار بالا را به باتری ماشین متصل کنید. یک PCB مناسب نیز برای مدار بالا طراحی شده که از انتهای مطلب قابل تهیه است.

    P-Car-Engine-Overheat-Detector-Alarm-emic

    لیست قطعات:

    • مقاومت   R1,R3=10K اهم
    • مقاومت   R2,R4,R5=1K اهم
    • پتانسیومتر (ولومی)   RV1,RV2=100K اهم
    • خازن الکترولیت   C1=10uF/25V
    • خازن عدسی   C2=10nF
    • ترانزیستور   Q1=2N4403
    • ای سی   U1=LM358 به همراه سوکت
    • ای سی   U2=NE555 به همراه سوکت
    • مقاومت حرارتی 10K اهم (NTC)
    • ال ای دی 5 میلیمتر (LED)
    • بازر (Buzzer)
    • ترمینال پیچی 2 پین برای اتصال تغذیه مدار (BAT)

     

    - دانلود PCB

    فایل PCB طراحی شده برای مدار هشدار دهنده داغ شدن موتور خودرو را می توانید از طریق دکمه زیر پرداخت و دانلود کنید.

    » پس از پرداخت شما به صفحه دانلود هدایت می شوید و می توانید فایل مورد نظر خود را دانلود کنید. همچنین ایمیلی حاوی لینک دانلود به ایمیل شما ارسال خواهد شد.

    • فایل پروتئوس شامل: فایل های طراحی PCB مدار با نرم افزار پروتئوس, مناسب ساخت PCB به روش اتو به همراه راهنمای ساخت PCB
    • فایل آلتیوم شامل: فایل های طراحی PCB مدار با نرم افزار آلتیوم (ﭘﺮوﺗﻞ) آماده ارائه به شرکت های چاپ PCB

    تضمین کیفیت PCB               طراحی یک لایه PCB              طراحی شده بر اساس قطعات موجود در بازار ایران

     

     

    نظر یادتون نره…

    عابد رازانی
    عابد رازانیhttps://emic.ir/
    فارغ التحصیل کارشناسی الکترونیک از دانشکده باهنر شیراز و علاقمند به برنامه نویسی و طراحی مدارات الکترونیکی, در حال حاضر به تولید محتوای آموزشی و طراحی و انجام پروژه مشغول هستم.

    7 نظرات

    1. سلام مدار آماده قابل نصب بر روی خودرو را اگر موجود دارید لطفا بفرمایید که قیمت آن چند است ؟

    2. سلام .میشه جوری تنظیمش کرد که روی ده درجه سانتیگراد فعال و زیر ده غیر فعال بشه برا یخچال میخواستم استفاده کنم ?

    ارسال دیدگاه

    لطفا نظر خود را وارد کنید!
    لطفا نام خود را اینجا وارد کنید

    spot_img