در این پست از سایت اِمیک, یک مدار بسیار جالب و کاربردی به نام مدار سوئیچ حسگر سرما (یا مدار سنسور سرما) قرار داده شده است. این مدار دارای حساسیت بسیار خوبی است که می توان از ان برای تشخیص سرما یا به عبارتی دیگر تشخیص دمای پایین استفاده کرد. از این مدار می توان برای فعال کردن هر وسیله ای در دمای پایین استفاده کرد. در مدار زیر از یک مقاومت حرارتی NTC (ترمیستور) برای تشخیص دمای محیط استفاده شده است. سنسور NTC یک مقاومت حرارتی با ضریب منفی می باشد و عملکرد ان به این صورت است که با افزایش دمای محیط, مقاومت ان کاهش پیدا می کند و با کاهش دما نیز مقاومت ان افزایش پیدا می کند. در ادامه شماتیک این مدار را مشاهده می کنید:
ترانزیستورهای Q1 و Q2 بصورت سوئیچینگ در مدار بالا استفاده شده اند. عملکرد مدار بالا به این صورت است که در زمان پایین بودن دما یا سرد بودن محیط, مقاومت سنسور NTC افزایش می یابد که در نتیجه جریان بیس ترانزیستور Q1 کاهش می یابد و این ترانزیستور خاموش است. با خاموش بودن Q1 ترانزیستور Q2 از طریق مقاومت R2 تغذیه شده و فعال می شود, که باعث فعال شدن رله می شود و دستگاه متصل به رله نیز روشن یا فعال می شود.
زمانی که دمای محیط بالا است یا به عبارتی دیگر هوا گرم است, مقاومت سنسور NTC کاهش می یابد که در نتیجه جریان بیس ترانزیستور Q1 افزایش می یابد و این ترانزیستور فعال می شود. با فعال شدن Q1 بیس ترانزیستور Q2 به زمین وصل شده و این ترانزیستور غیرفعال می شود, که در نتیجه رله نیز غیرفعال می شود و دستگاه متصل به رله نیز خاموش می شود.
به وسیله پتانسیومتر RV1 می توانید مقدار دمای پایینی را که با رسیدن به ان دما, رله باید فعال شود تنظیم کنید. برای تغذیه مدار بالا می توانید از یک باتری کتابی 9 ولت و یا هر منبع تغذیه 9 ولتی استفاده کنید. برای این مدار از یک رله 9 ولت تک کنتاکت 10 آمپر استفاده کنید و به این نکته هم توجه کنید که از انجایی که ماکزیمم جریان رله 10 امپر است, ماکزیمم جریان دستگاهی که به رله متصل می کنید نباید از 10 امپر بیشتر باشد. درصورتی که دستگاهی که می خواهید به رله متصل کنید به جریان بیش از 10 امپر نیاز دارد, باید از رله با جریان بالاتر استفاده کنید. یک PCB مناسب نیز برای مدار بالا طراحی شده که از انتهای مطلب قابل تهیه است.
لیست قطعات:
-
- مقاومت R1,R2=1K اهم
- پتانسیومتر (ولومی) RV1=10K اهم
- دیود D1=1N4007
- ترانزیستور Q1,Q2=2N4401
- مقاومت حرارتی 100K اهم (NTC)
- رله 9 ولت تک کنتاکت 10 آمپر (RELAY)
- ترمینال پیچی 2 پین برای اتصال تغذیه به مدار (B1)
نظر یادتون نره…
سلام میشه یک بارز 12 ولت براش گذاشت؟
سلام, بله