مدار هشدار دهنده خشکی خاک گلدان

در این پست از سایت اِمیک, یک مدار ساده ولی بسیار کاربردی به نام هشدار دهنده (آلارم) خشک شدن خاک گلدان قرار داده شده است. به این مدار آشکارساز خشکی خاک نیز گفته می شود.

در صورتی که علاقه مند به نگهداری از گیاهان مختلف هستید, ممکن است که برای شما هم پیش بیاید که ابیاری انها را فراموش کنید و اگر یک گیاه برای مدتی ابیاری نشود پژمرد شده و از بین می رود. برای حل این مشکل می توان از مدار زیر استفاده کرد. مدار زیر زمان ابیاری گیاه را به شما یادآوری می کند. در واقع زمانی که رطوبت خاک گلدان گیاه کم شد مدار زیر ان را تشخیص می دهد و از طریق یک آلارم به شما اطلاع می دهد که گیاه نیاز به ابیاری دارد. در ادامه شماتیک این مدار کاربردی را مشاهده می کنید:

مدار بالا کاملا عملی و تست شده است. مدار از یک ترانزیستور در حالت سوئیچینگ تشکیل شده است که در ادامه در مورد ان بیشتر توضیح خواهم داد.

همانطور که در مدار بالا مشاهده می کنید, مدار نیاز به دو پراب (Probe) دارد که ما باید این پراب ها را در خاک گلدان یا زمین فرو کنیم. پراب ها چیز خاصی نیستند و خودتان می توانید انها را بسازید. مثلا می توانید از دو سیم ضخیم مسی به طول هر کدام 10 سانتی متر استفاده کنید یا اینکه دو تکه فیبر مدار چاپی (فیبر دو طرفه بهتر است) به طول هر کدام 5 تا 10 سانت و عرض هر کدام 1 سانت برش بدهید, مانند تصویر زیر و به عنوان پراب از انها استفاده کنید.

کافی است که طرف تیز انها را با فاصله حدود یک سانت از یکدیگر در خاک فرو کنید و طرف دیگر انها را با سیم به محل مشخص شده با عبارت Probes در مدار متصل کنید.

همچنین پراب اماده نیز در بازار وجود دارد که شکل انها بصورت زیر است و اگر پیدا کردید می توانید از انها نیز استفاده کنید:

عملکرد مدار بالا به این صورت است که در زمان خشک بودن خاک مقاومت بین دو پراب زیاد است (اتصال باز) و در نتیجه جریان از طریق پتانسیومتر به بیس ترانزیستور Q1 می رسد و ان را فعال می کند. با فعال شدن ترانزیستور LED و بازر هشدار دهنده نیز فعال می شوند و بازر شروع به تولید صدا می کند که به این شکل ما از خشک بودن خاک و نیاز به ابیاری گیاه مطلع می شویم.

زمانی که خاک مرطوب است و نیاز به ابیاری ندارد, مقاومت بین پراب ها کم شده و ولتاژ روی بیس Q1 نیز کم می شود و ترانزیستور قطع می شود. با قطع شدن ترانزیستور LED و بازر نیز خاموش و قطع هستند.

به وسیله پتانسیومتر VR1 می توانید مشخص کنید که در چه میزان خشکی خاکی باید هشدار دهنده ابیاری فعال شود. برای تنظیم مدار بالا پس از ساخت ان, پراب ها را درون خاکی که مرطوب (ابیاری شده) است فرو کنید و پتانسیومتر را به ارامی تغییر دهید تا زمانی که LED و بازر خاموش شوند. حالا پراب ها را از خاک خارج کنید, باید LED و بازر فعال شوند. در این شرایط مدار بدرستی تنظیم شده و اماده استفاده است.

همانطور که مشاهده می کنید ولتاژ تغذیه این مدار 3.6 ولت (یکم بیشتر یا کمتر نیز مشکلی ندارد) است. یک PCB مناسب نیز برای مدار بالا طراحی شده که از انتهای مطلب قابل تهیه است.

لیست قطعات :

• مقاومت   R1=100Ω اهم
• پتانسیومتر (تریمر)   RV1=300K اهم
• ترانزیستور   Q1=2N2222
• ال ای دی 5 میلیمتر به رنگ دلخواه (LED)
• بازر 3 ولت (Buzzer)

نظر یادتون نره…