در این پست از سایت اِمیک, یک مدار بسیار کاربردی و کاملا عملی به نام مبدل کاهنده 12 ولت DC به 5 ولت DC قرار داده شده است. در این مدار برای کاهش ولتاژ از هیچ گونه رگولاتور ولتاژی استفاده نشده و قطعه اصلی مدار یک ترانزیستور NPN می باشد, در واقع این مدار یک مبدل کاهنده DC به DC به وسیله ترانزیستور است. در ادامه شماتیک این مدار کاربردی را مشاهده می کنید:
مدار بالا از قطعات بسیار معمولی و ارزان قیمتی تشکیل شده است که به راحتی می توانید این قطعات را از فروشگاه های قطعات الکترونیکی تهیه کنید.
عملکرد مدار بالا به این صورت است که ولتاژ ورودی که می تواند از 9 ولت تا 12 ولت (البته یکم کمتر از 9 ولت و یکم بیشتر از 12 ولت نیز مشکلی ندارد) باشد, از طریق مقاومت R1 به دیود D1 و دیود زنر ZD1 می رسد. دیود زنر به همراه دیود D1 ولتاژ رفرنس مدار بالا را ایجاد می کنند. دیود زنر ما 5.1 ولت است, همچنین ولتاژ بایاس مستقیم دیود D1 حدود 0.7 ولت است, در نتیجه ولتاژ رفرنس ما یا به عبارتی دیگر ولتاژ روی بیس ترانزیستور Q1 برابر با 0.7+5.1 ولت یعنی 5.8 ولت است. ولتاژ خروجی مدار بالا برابر با ولتاژ رفرنس که 5.8 ولت است منهای ولتاژ بیس امیتر ترانزیستور می باشد. ولتاژ بیس امیتر ترانزیستور نیز 0.7 ولت در نظر گرفته می شود که در نتیجه با کم کردن 0.7 ولت از 5.8 ولت, ولتاژ خروجی مدار بالا حدود 5.1 ولت DC می باشد. با استفاده از ترانزیستور TIP41 جریان خروجی مدار بالا حدود 1 امپر می باشد.
دلیل استفاده از دیود D1 در بیس ترانزیستور, جبران ولتاژ بیس امیتر ترانزیستور می باشد. اگر ما از دیود D1 استفاده نکنیم و فقط یک دیود زنر 5.1 ولت در بیس ترانزیستور قرار دهیم, ولتاژ خروجی مدار حدود 4.4 ولت خواهد شد.
خازن های C1 تا C3 نیز برای حذف ریپل ها و نویز ولتاژ استفاده شده اند. برای ترانزیستور TIP41 حتما از یک هیت سینک مناسب استفاده کنید. یک PCB مناسب نیز برای مدار بالا طراحی شده که از انتهای مطلب قابل تهیه است.
لیست قطعات :
- مقاومت R1=680Ω اهم
- خازن الکترولیت C1,C2=10uF/50V
- خازن عدسی C3=100nF
- ترانزیستور Q1=TIP41 به همراه هیت سینک
- دیود D1=1N4007
- دیود زنر 5.1 ولت 0.5 وات (ZD1)
نظر یادتون نره…
سلام
من میخوام یک اسپیکر روی موتور بسازم
دستگاه پخش ۱۲ وات هست که به باطری وصل میکنم بدون مشکل کار میکنه
و از دوتا امپلی فایر ۳ وات استفاده میکنم که تغذیه شون ۵ وات هست
برای برق امپلی فایر ها از شارژر فندکی ماشین استفاده میکنم ولی وقتی صدا رو بالا میبرم صدا قطع میشه حس میکنم برق کم میاره
از این مدار استفاده کنم مشکل حل میشه؟
سلام من با آداپتور 12 ولت 3 میلی آمپر ولتاژ بدم خروجی من چقدر میشه؟
سلام, 3 امپر منظورتون هست دیگه؟ خروجی 5 ولت
سلام
اگر بخواهیم ۱۵ ولت را به ۵ولت تبدیل کنیم از همین مدار استفاده کنیم؟
چه تغییراتی دارد؟
سلام, بله فقط به دلیل افت ولتاژ بیشتر روی ترانزیستور باید هیت سینک بزرگتری برای خنک کردن ان استفاده کنید.
سلام من یه ترانس 220VAC به 110AC خریدم که میخوام ولتاژ110VDC و 24VDC داشته باشم . حالا برای 110 که از یک پل دیود استفاده میکنم برای 24 چه راهکاری میتونید کمکم کنید.
سلام جریان کلکتور ترانزیستور TIP41 حدود 6 آمپر است، چطور میگین که خروجی این مدار 1 آمپر است؟
سلام, باید پارامتر حداکثر توان اتلافی ترانزیستور را هم در نظر گرفت در مدار بالا 7 ولت روی ترانزیستور تلف می شود که باعث داغ شدن ترانزیستور و محدود شدن جریان خروجی ان می شود. اگر شما بتوانید دمای ترانزیستور را 25 درجه نگه دارید بله می توانید تا 6 امپر هم جریان از مدار بکشید که در عمل کار بسیار سختی است.
سلام اگه بخوام 3 آمپر خروجی داشته باشم باید از ترانزیستور قویتر استفاده کنم؟
سلام, بله به همراه هیت سینک و فن برای خنک کردن ترانزیستور
با سلام خدمت مهندس عزیز.
مهندس جان ترانزیستور مورد استفاده شما که تا ولتاژ ۱۰۰ ولت رو روی کلکتور امیتر میده چرا میفرمایید از ۱۲ ولت کمی بیشتر میشه داد! مثلا ما ۵۰ ولت بدیم به این ورودی سیستم آسیب میبینه!؟ و مثلا اگر ترانزیستور رو ۳۰۵۵ کنیم امکان اعمال ولتاژ و جریان بیشتر مقدور هست!؟ ما برای یک مصرف کننده ای نیاز داریم که حدودا بین ۶۰ تا ۱۵۰ وات مصرف میکنه، مصرف کننده هم مقاومتی هست و خیلی حساسیت برای سوختن ندارن. ممنون میشم راهنمایی بفرمائید.
سلام, در صورت اعمال ولتاژ ورودی بالا به مدار اتلاف توان ترانزیستور خیلی زیاد شده و جریان خروجی زیادی نمی توان از ان کشید و در اخر باعث سوختن ترانزیستور می شود. اگر می خواهید ولتاژ ورودی بالا به مدار اعمال کنید و جریان بالا هم از مدار دریافت کنید باید بتوانید به وسیله هیت سینک بزرگ و فن قوی ترانزیستور را خنک کنید.
سلام ایا این مدار می تونه ۱۲ولت ۲۰۰میلی امپر به ۵ولت ۱ امپر تبدیل کنه
سلام آیا مداری دارید که 24ولت 100میلی آمپر را به 5ولت 5 آمپر تبدیل کند.
سلام, امکان پذیر نمی باشد. نمی توان توان را افزایش داد.
سلام مهندس ایا برای شارژ گوشی موبایل هم میشه ازش استفاده کرد؟
سلام, بله ولی “مدار تغذیه 5 ولت 2 آمپر با محافظ اضافه ولتاژ” مناسب تر است.
تا چند امپر میکشه؟
سلام وقت شما بخیر. من pcb مدار تبدیل ۱۲ولت به ۵ولت از سایت خریداری کردم اما متاسفانه زمان دانلود مشکلی برام پیش اومد. و دانلود نشد. و ایمیل رو چک کردم دیدم چیزی برام نیومده. متوجه شدم زمان تایپ ایمیل یک حرف l اضافه گذاشتم یعنی ششمین حرف ایمیل را باید حذف کنم.
سلام, ایمیل شما اصلاح شد و لینک دانلود دوباره به ایمیل شما ارسال شد.
سلام. راهی هست بیشتر جریان بگیرم مثلاً موازی کردن tip?
سلام, با استفاده از هیت سینک بزرگ و همچنین در صورت نیاز فن خنک کننده برای ترانزیستور, می توانید جریان خروجی بیشتری دریافت کنید
سلام آقای رازانی
خسته نباشید
من محمد ماهان ترکمان هستم و ۱۳ سال سن دارم
خیلی ممنون از سایت بییینظیر خوبتون
من تا همین ۱ ماه پیش نمیدونستم الکترونیک اصلا یعنی چی تا که با سایت شما آشنا شدم و کلی تو زمینه برق و الکترونیک علاقه مند شدم
اَز بَس که مطالب سایتتون مفید بود
برای همین تصمیم گرفتم که یکی از مدارات تون (رطوبت سنج خاک) داخل سایتتون رو در حد ۱۰۰ تا تولید کنم و تجربه کسب کنم
برای همین خواستم برای این کار از شما اجازه بگیریم که از مطالب خوب سایتتون استفاده کنم
شما مشکلی نداری
سلام, ساخت و استفاده شخصی از مدارات سایت مشکلی ندارد. فقط دقت کنید که انتشار مطالب سایت به هر نحوی ممنوع می باشد
سلام . ببخشید این مدار با چه میزان شدت جریانی کار می کند ؟
آیا با شدت جریان 2A کار می کند ؟
چه تغییراتی در مدار دهیم شدت جریان خروجی کاهش یابد ؟
سلام, همانطور که در توضیحات گفته شده جریان خروجی مدار بالا حدود 1 امپر می باشد