مدار شارژر باتری سرب اسیدی 12 ولت با قطع اتوماتیک

در این پست از سایت اِمیک, یک مدار بسیار کاربردی و کاملا عملی به نام مدار شارژر باتری سرب اسیدی 12 ولت با قطع اتوماتیک قرار داده شده است. این مدار دارای شماتیک نسبتاً ساده ای می باشد که به راحتی می توانید ان را بسازید و از ان برای شارژر کردن باتری های 12 ولت سرب اسیدی استفاده کنید. در ادامه در مورد این مدار بیشتر توضیح خواهم داد. در زیر شماتیک این مدار کاربردی را مشاهده می کنید:

همانطور که مشاهده می کنید مدار بالا از قطعات کاملا معمولی و ارزان قیمتی تشکیل شده است. این قطعات را به راحتی می توانید از فروشگاه های قطعات الکترونیکی تهیه کنید.

عملکرد مدار بالا به این صورت است که ترانس ولتاژ 220 ولت برق شهری را به 12 ولت AC کاهش می دهد. پل دیود BR1 ولتاژ خروجی ترانس را یکسوسازی می کند و خازن صافی C1 این ولتاژ یکسو شده را به ولتاژ DC تبدیل می کند. همانطور که می دانید ولتاژ AC خروجی ترانس پس از یکسوسازی و صاف شدن مقداری افزایش می یابد و به حدود 15 تا 16 ولت DC می رسد که این ولتاژ دو سر خازن C1 می باشد.

رله مدار در حالت عادی وصل می باشد. بنابراین ولتاژ DC از طریق رله و دیود D3 به باتری می رسد و ان را شارژ می کند. دیود D3 برای جلوگیری از برگشت ولتاژ باتری به مدار است. وقتی که باتری در حال شارژ شدن است یک LED قرمز نیز به نشانه در حال شارژ بودن باتری روشن می شود.

وقتی که باتری شارژ کامل می شود و ولتاژ ان از 13.7 ولت بیشتر می شود گیت تریستور SCR1 تحریک می شود و این تریستور وصل می شود. در نتیجه رله فعال شده و تغییر وضعیت می دهد و باتری را از مدار شارژر قطع می کند. یعنی مدار به صورت اتوماتیک پس از شارژ شدن کامل باتری قطع می شود. در زمانی که باتری کامل شارژ شده است یک LED سبز نیز به همین نشانه روشن می شود.

پتانسیومتر RV1 برای تنظیم دقیق قطع شدن شارژ می باشد. یعنی توسط این پتانسیومتر می توانیم مشخص کنیم که مدار شارژر با رسیدن باتری به چه ولتاژی باید قطع شود.

کلید SW1 باید در حالت وصل باشد تا باتری شارژ شود. زمانی که باتری را به مدار متصل می کنید یک بار کلید SW1 را قطع و وصل کنید تا چراغ قرمز روشن شود و باتری شروع به شارژ شدن کند. در واقع هر زمانی که یک باتری به مدار متصل می کنید کلید SW1 را باید یک بار قطع و وصل کنید تا شارژر عمل کند.

ماکزیمم جریان این شارژر 2 امپر می باشد و همانطور که در شماتیک مدار مشاهده می کنید از ترانس با جریان خروجی 2 امپر استفاده شده است. ولی من توصیه می کنم برای طول عمر بیشتر مدار شارژر و همچنین باتری خود از ترانس 1 امپر استفاده کنید. به هیچ عنوان از ترانس با جریان بالاتر از 2 امپر استفاده نکنید چون دیود D3 داغ می شود و اسیب می بیند. یک PCB مناسب نیز برای مدار بالا طراحی شده که از انتهای مطلب قابل تهیه است.

لیست قطعات :

• مقاومت   R1,R2=1K اهم
• پتانسیومتر (تریمر)   RV1=1M اهم
• خازن الکترولیت   C1=2200uF/25V
• خازن الکترولیت   C2=470uF/25V
• دیود   D1,D2=1N4007
• دیود   D3=1N5822
•  دیود زنر 13 ولت 0.5 وات (ZD1)
• تریستور   SCR1=2P4M یا تریستور دیگری مانند BT151
• ال ای دی 5 میلیمتر با رنگ سبز (LED1)
• ال ای دی 5 میلیمتر با رنگ قرمز (LED2)
• پل دیود 4 امپر شانه ای (BR1)
• رله 12 ولت 10 امپر تک کنتاکت (RL1)
• ترانس 12 ولت تک با جریان حداکثر 2 آمپر (1 آمپر توصیه می شود)
• کلید قطع و وصل (SW1)

نظر یادتون نره…