در این پست از سایت اِمیک, یک مدار جالب و کاربردی به نام مدار تایمر تأخیر در وصل با ترانزیستور قرار داده شده است. عملکرد مدار تایمر تأخیر در وصل به این صورت است که پس از اتصال برق مدار, خروجی را برای مدتی خاموش نگه می دارد و یک تأخیر در روشن کردن خروجی ایجاد می کند و سپس خروجی را روشن یا وصل می کند. از این مدارات معمولا به عنوان محافظ استفاده می شود تا از وسایل و تجهیزات الکتریکی در مقابل نوسانات برق محافظت کنند.
مدارای که در ادامه مشاهده می کنید با استفاده از ترانزیستور طراحی شده است و از هیچگونه آی سی در طراحی مدار استفاده نشده است. در ادامه شماتیک این مدار کاربردی را مشاهده می کنید:
همانطور که مشاهده می کنید مدار بالا از قطعات بسیار ارزان قیمت و معمولی تشکیل شده است. این قطعات را به راحتی می توانید از فروشگاه های قطعات الکترونیکی تهیه کنید.
عملکرد مدار بالا به این صورت است که پس از وصل برق مدار, خازن C1 شروع به شارژ شدن می کند. پس از چند ثانیه که به مقدار خازن C1 بستگی دارد, خازن کاملا شارژ می شود. پس از شارژ شدن خازن C1 ترانزیستور Q1 وصل می شود. با وصل شدن ترانزیستور Q1 جریان از طریق مقاومت R3 به بیس ترانزیستور Q2 اعمال می شود. دو ترانزیستور Q2 و Q3 به صورت یک زوج دارلینگتون بسته شده اند که با رسیدن جریان به بیس Q2 این ترانزیستورها وصل شده و خروجی مدار که یک LED می باشد روشن می شود.
بنابراین با توجه به ظرفیت خازن C1 که در مدار بالا ما 2200 میکروفاراد انتخاب کرده ایم, مدار با تأخیر چند ثانیه ای خروجی را وصل می کند. پس از قطع برق مدار, خازن C1 در مقاومت R1 دشارژ می شود و مدار برای ایجاد دوباره تأخیر آماده می شود.
همانطور که گفته شد برای تغییر مقدار زمان تأخیر کافی است ظرفیت خازن C1 را تغییر دهید. با کاهش دادن ظرفیت خازن مقدار زمان تأخیر کمتر شده و با افزایش ظرفیت خازن زمان تأخیر افزایش می یابد.
تغذیه مدار بالا نیز 12 ولت DC می باشد. یک PCB مناسب نیز برای مدار بالا طراحی شده که از انتهای مطلب قابل تهیه است.
لیست قطعات :
- مقاومت R1,R3=4.7K اهم
- مقاومت R2,R4=100K اهم
- مقاومت R5=1K اهم
- خازن الکترولیت C1=2200uF/25V
- ترانزیستور Q1=BC558
- ترانزیستور Q2,Q3=BC548
- ال ای دی 5 میلیمتر (LED)
نظر یادتون نره…