در این پست از سایت اِمیک, یک مدار بسیار ساده و کاربردی به نام کنترل اتوماتیک نور خیابان قرار داده شده است. همچنین به این مدار فتوسل نیز گفته می شود, که مدار زیر با استفاده از یک LDR وجود یا عدم وجود نور در محیط را تشخیص داده و با استفاده از رله مدار می تواند به عنوان مثال یک چراغ را روشن و خاموش کند (در شب که نوری وجود ندارد به صورت اتوماتیک چراغ را روشن می کند و در روز ان را خاموش می کند). در ادامه شماتیک این مدار را مشاهده می کنید.
مدار کنترل اتوماتیک نور خیابان با استفاده از LDR :
LDR چیست: سنسور LDR در واقع یک مقاومت نوری است که مقاومت ان با توجه به میزان نوری که به ان می تابد تغییر می کند, که با افزایش شدت نور مقاومت ان کاهش و با کاهش شدت نور مقاومت ان افزایش می یابد.
عملکرد مدار :
عملکرد مدار بالا به این صورت است, زمانی که نور به LDR می تابد (در روز) مقاومت ان کم شده و باعث فعال شدن ترانزیستور Q1 می شود. با فعال شدن ترانزیستور Q1 ترانزیستور Q2 غیرفعال می شود و بنابراین رله عمل نمی کند و چراغ خاموش است.
زمانی که نور به LDR نمی تابد (در شب) مقاومت ان زیاد شده و ترانزیستور Q1 غیرفعال می شود. و در نتیجه با غیرفعال شدن Q1 ترانزیستور Q2 فعال می شود و باعث فعال شدن رله و روشن شدن چراغ می شود.
پتانسیومتر RV1 برای تنظیم حساسیت مدار می باشد. در مدار بالا V1 باید به برق 220 ولت AC (برق شهری) متصل شود و L1 محل اتصال چراغ می باشد. برای این مدار یک PCB مناسب نیز طراحی شده که از انتهای مطلب قابل تهیه است.
لیست قطعات :
- مقاومت R1=1K اهم
- پتانسیومتر(تریمر) RV1=100K اهم
- دیود D1=1N4007
- ترانزیستور Q1,Q2=BC547
- رله 12 ولت تک کنتاکت 10 آمپر
- دو عدد ترمینال پیچی 2 پین برای اتصال برق شهری و چراغ
- فوتوسل (LDR) یک عدد
- لامپ 220 ولت و سرپیچ ان برای تست مدار
- منبع تغذیه 12 ولت
نظر یادتون نره…
درود جناب مهندس
وقت خوش
اگر ممکنه توضیح بدید چرا دو تا پایه پتانسیومتر به زمین وصل شده ؟
سپاس از شما
سلام, برای اینکه با چرخش پتانسیومتر مقاومت ان بین 0 تا 100 کیلو تغییر کند
آقا من الان پرداخت کردم چرا فایل دانلود نشد…
سلام, پرداخت شما ناموفق بوده دوباره اقدام کنید.
آیا بهتر نیست با پتانسیومتر ۱۰۰kیک مقاومت برای مثال یک کیلو سری کنیم؟
زمانی که پتانسیومتر روی کمترین حالت خودشه و فتوسل هم در اثر نور زیاد مقاومتش کم شده احتمال اتصال کوتاه مدار نیست؟
اگر پتانسیومتر را در کمترین مقدار خود یعنی حدود اتصال کوتاه قرار بدیم مدار کار نمی کند چون حتما باید مقاومتی بین بیس Q1 و زمین باشد تا ولتاژی روی بیس بیفتد و فعال شود. بنابراین پتانسیومتر هیچ وقت روی کمترین مقدار خود تنظیم نمی شود و مشکلی از بابت اتصال کوتاه وجود ندارد
سلام ، آیا این مدار عملی هست؟؟
جریان مصرفی مدار چقدر است؟؟
سلام, بله دوست عزیز مدار کاملا عملی می باشد. جریان زیادی نیاز ندارد حدود 100 میلی امپر هم کافیه
سلام….من این مدار رو ساختم و خیلی هم جالب بود اما زمانی که می خواست خورشید طلوع کند مدار چند بار چشمک میزد و بعد قطع میشد . چند بار هم پتانسیومتر رو تنظیم کردم.
سلام میتونید ایمیلتون رو برای من ارسال کنید ازتون راهنمایی بگیرم