در این پست از سایت اِمیک, یک مدار بسیار کاربردی به نام فانکشن ژنراتور (function generator) با استفاده از ای سی ICL8038 قرار داده شده است. به این مدار سیگنال ژنراتور نیز گفته می شود. فانکشن ژنراتور دستگاهی است که می تواند در خروجی خود شکل موج های مختلفی با فرکانس های متغیر تولید کند, به عبارت دیگر فانکشن ژنراتور یک مولد شکل موج الکتریکی می باشد که می تواند انواع شکل موج شامل شکل موجهای سینوسی، شکل موج مربعی، شکل موجهای مستطیلی یا دندان ارهای و دیگر انواع شکل موج ها را در خروجی خود تولید کند.
ای سی های مختلفی وجود دارد که از انها برای ساخت فانکشن ژنراتور استفاده می شود, یکی از معروف ترین و کاربردی ترین این ای سی ها, ای سی ICL8038 می باشد. این آی سی توسط شرکت بزرگ و معتبر Intersil ساخته شده است که می تواند در خروجی خود شکل موج های سینوسی, مربعی و مثلثی را تولید کند. این ای سی برای راه اندازی نیاز به قطعات خارجی کمی دارد و در خروجی خود به مدارهای تطبیق نیاز ندارد. در ادامه شماتیک این مدار کاربردی را مشاهده می کنید:
مدار فانکشن ژنراتور با ICL8038 :
مدار بالا می تواند به طور همزمان هر سه شکل موج سینوسی, مربعی و مثلثی را در خروجی خود تولید کند. فرکانس خروجی مدار در بازه وسیعی از تغییرات دما و ولتاژ منبع، پایدار است. کیفیت سیگنال خروجی مدار بالا برای استفاده عمومی مناسب می باشد و از کیفیت قابل قبولی برخوردار است. پتانسیومتر RV1 برای تنظیم فرکانس خروجی مدار استفاده می شود، که حتما از یک پتانسیومتر با کیفیت استفاده کنید و فرکانس خروجی مدار را می توانید در محدوده 20Hz تا 20KHz تنظیم کنید که در این محدوده خروجی دارای کیفیت مناسبی می باشد. پتانسیومترهای RV4 و RV3 برای تنظیم میزان اعوجاج استفاده می شوند و پتانسیومتر RV2 برای تنظیم دیوتی سایکل استفاده می شود.
توجه کنید که از ای سی ICL8038 می توان برای تولید شکل موج با فرکانس های بالا یا پایین تر از مقدار گفته شده در بالا استفاده کرد ولی شکل موج خروجی کیفیت مناسبی نخواهد داشت و در فرکانس های بالا ریپل کمی بر روی شکل موج پدیدار می شود و همچنین در فرکانس های پایین تر از مقدار گفته شده در بالا (مثلا 5Hz) سیگنال خروجی دچار مقداری اعوجاج می شود. در شکل زیر ترتیب پایه های این ای سی را مشاهده می کنید:
یک PCB مناسب نیز برای مدار بالا طراحی شده که از انتهای مطلب قابل تهیه است.
لیست قطعات :
- مقاومت R1=1K اهم
- مقاومت R2=18K اهم
- مقاومت R3,R4=4.7K اهم
- مقاومت R5=10M اهم
- مقاومت R6=10K اهم
- پتانسیومتر(تریمر) RV1=10K
- پتانسیومتر(تریمر) RV2=1K
- پتانسیومتر(تریمر) RV3,RV4=100K
- خازن عدسی C1=100nF
- خازن عدسی C2=4.7nF
- دیود D1=1N914
- ای سی U1=ICL8038 به همراه سوکت
نظر یادتون نره…
سلام
این مدار میتونه این قابلیت ها رو داشته باشه ؟
قابلیت تنظیم فرکانسی دامنه
Duty_cycle قابل تنظیم از ۵٪ تا ۹۵٪
با سلام و عرض ادب و احترام
جناب مهندس ضمن تشکر از زحمات و مطالب آموزنده و کاربردی جنابعالی. بنده به جهت درخواست کمک خواستم با شما تماس بگیرم که متاسفانه ایمیل در سایت ثبت نکردید خواهشمندم در صورت امکان ایمیلتان را بفرستید . متشکرم
My email:eskandari.hooman@gmail.com
سلام
ایمیل: emic1395@gmail.com
سلام خدمت جناب مهندس عابد رازانی
مهندس وقتتون بخیر
بسیار متشکر و سپاس گزار هستم بابت این که وقت با ارزشتون رو گزاشتین تا به سوال قبلی بنده پاسخ بدهید و این که این مطالب آموزشی بسیار مفید را درون سایت قرار میدهید
یک سوال دیگر داشتم: در خروجی مدار یک GND یا همون اتصال به زمین هست میشه بفرمایید که این GND دقیقا به کدام قسمت و قطعه مدار متصل شده است؟
سلام, به منفی تغذیه متصل هست
سلام وقت بخیر
یک سوال داشتم:
توی شماتیک مدار مقاومت R5 ده مگا اهم هست ولی توی لیست قطعات شما نوشتید که یک مگا اهم.
الان برای مقاومت R5 مقاومت با چه اهمی بزارم؟
سلام, 10 مگ درست است. اصلاح شد
نقش مقاومت r6رذوتوضیح میدین
سلام دوست عزیز پالس های تولیدی توست این ای سی چند میلی امپر است ایا میشه گفت نزدیک 50 میلی امپره یا نه لطفا مدار فاکشن زنراتور ترانزیستوری رو هم قرار بدین
سلام, برای اطلاع از جریان خروجی ای سی ICL8038 دیتاشیت ان را مطالعه کنید. در اینده اگر مدار مناسبی دیدم حتما قرار خواهم داد
سلام
آیا می شود با این مدار پیزو بخار 25 میلی متری را راه اندازی کرد؟
در غیر اینصورت میشه مدار راه اندازی پیزو بخار 25 میلی را با تغذیه 12 ولت dc در سایت قرار دهید؟
فرکانس تشدید 1.70 مگاهرتز می باشد
سلام, فرکانس خروجی این مدار حداکثر 20 کیلو هست پس برای کار شما مناسب نیست. در اینده اگر مدار مناسبی دیدم حتما قرار خواهم داد
سلام
من این مدار روهفته پیش ازتون خریدم وساختمش ولی موقع تست خازن عدسی 104 نانو فاراد داخل مدار یگم گرم و داغ میشه! مخصوصا وقتی پتاسیومتر فرکانس رو میچرخونم .
اسیلوسکوپ ندشتم تا دقیقتر بفهمم مدار کار میکنه یا نه.
ولتاژ مدار با ترانس 16 ولت با پل دیودی که ساختم dc شده و با یه رگلاتور 7815 تغذیه مدار رو تامین کردم.
حداکثرچه فرکانسی میده؟ 200 کیلوهرز میده؟
سلام, در توضیحات گفته شده که حداکثر تا 20 کیلو کیفیت مناسبی دارد