در این پست از سایت اِمیک, یک مدار ساده و بسیار کاربردی به نام دیمر قرار داده شده است. مدارات دیمر برای کاربردهای مختلفی مانند کنترل نور لامپ (کم و زیاد کردن), تنظیم دمای هویه, تغییر سرعت موتور یا فن یا… استفاده می شوند. این مدار با استفاده از ترایاک های سری BT طراحی شده است.

مدار زیر می تواند برای دستگاه های با حداکثر توان 400 وات استفاده شود. هر چند با نصب هیت سینک بزرگتر، استفاده از فن و قلع اندود نمودن خطوط مسی ممکن است بتوان توان بیشتری را از این دیمر دریافت کرد.در ادامه شماتیک این مدار را مشاهده می کنید.

مدار دیمر 400 وات :

همانطور که مشاهده می کنید این مدار از قطعات کمی تشکیل شده و بسیار ساده است. در این مدار از ترایاک BT139 استفاده شده است. ترایاک برخلاف تریستور، یک سوئیچ دوطرفه است به این صورت که می تواند جریان را از هر دو طرف خود عبور دهد. همچنین ترایاک مانند تریستور سه پایه دارد. دو پایه اصلی به نام های A1 و A2 (که مخفف Anode است) و پایه ی سوم، پایه ی کنترلی G (مخفف Gate) می باشد که برای تریگر کردن آسانتر جریان بین دو الکترود A1 و A2 به کار می رود. ترتیب پایه های ترایاک BT139 به صورت زیر است:

توجه کنید که دیاک D1 دو پایه دارد و مانند مقاومت ها مهم نیست در چه جهتی در مدار قرار گیرد (پلاریته ندارد). دیاک به این صورت عمل می کند که تا زمانیکه ولتاژ دوسر آن به حد ولتاژ شکست نرسد، جریانی را عبور نمی دهد، وقتی ولتاژ دوسر آن به حد ولتاژ شکست رسید، جریان را هدایت می کند.

مقاومت R1 باید دارای حداقل توان 1 وات باشد. خازن C1 یک خازن 100 نانو فاراد 400 ولت پلی استر می باشد و پتانسیومتر RV1 از نوع ولومی است. برای این مدار یک PCB مناسب نیز طراحی شده که از انتهای مطلب قابل تهیه است.

نکات :

• برای ترایاک از یک هیت سینک استفاده کنید
• شما می توانید از این مدار برای تغییر روشنایی لامپ, کنترل فن, تغییر سرعت دریل, کنترل دمای هویه یا … استفاده کنید
• برای محافظت از مدار می توانید از یک فیوز استفاده کنید, جریان این فیوز باید دارای مقدار اسمی 30٪ بالاتر از باری باشد که آن را به مدار متصل خواهید کرد
• همچنین به دلخواه می توانید از یک سوئیچ برای خاموش و روشن کردن مدار استفاده کنید

لیست قطعات :

• مقاومت   R1=10K اهم 1W
• پتانسیومتر(ولومی)   RV1=500K اهم
• خازن پلی استر   C1=100nF/400V
• دیاک   D1=DB3
• ترایاک   Q1=BT139 به همراه هیت سینک مناسب
• دو عدد ترمینال پیچی 2 پین برای ورودی و خروجی مدار

نظر یادتون نره…