در این پست از سایت اِمیک, یک مدار بسیار کاربردی و کاملا عملی و تست شده به نام مدار راه اندازی رله با استفاده از اپتوکوپلر قرار داده شده است. قبلا نیز مدار ساده راه اندازی رله را در سایت قرار داده بودم که تفاوت مدار زیر با مدار قبلی این می باشد که مدار زیر دارای یک اپتوکوپلر برای ایزولاسیون می باشد.اگر در مورد اپتوکوپلر اطلاعات کافی ندارید توصیه می کنم پست “آشنایی با اپتوکوپلر” را مطالعه کنید.
همانطور که می دانید رله را نمی توان بطور مستقیم به میکروکنترلرها و یا برخی از ای سی ها متصل کرد, چونکه جریان خروجی این قطعات محدود است و نمی تواند یک رله را راه اندازی کند. بنابراین برای راه اندازی یک رله به وسیله قطعاتی که جریان خروجی محدودی دارند باید از یک مدار واسط مانند مدار زیر استفاده کرد. همچنین بهتر است که رله ما از ای سی یا میکروکنترلر ایزوله باشد تا نویز بر روی عملکرد میکرو و… تاثیر نگذارد بخصوص اگر مصرف کننده متصل به رله از نوع AC باشد. مدار زیر علاوه بر راه اندازی و درایو رله دارای یک اپتوکوپلر برای ایزولاسیون نیز می باشد. من این مدار را قبلا تست کردم و بخوبی جواب داده و معمولا از مدار زیر برای اتصال رله به میکروکنترلر استفاده می کنم:
همانطور که مشاهده می کنید مدار بالا از قطعات معمولی و ارزان قیمتی تشکیل شده است. اپتوکوپلر استفاده شده از نوع PC817 می باشد که به راحتی می توانید به همراه بقیه قطعات از فروشگاه های قطعات الکترونیکی انها را تهیه کنید.
در مدار بالا مقاومت های R1 و R2 برای محدود کردن جریان استفاده شده اند. اپتوکوپلر PC817 نیز برای ایزولاسیون استفاده شده است. وظیفه ترانزیستور Q1 راه اندازی و درایو کردن رله می باشد. LED نیز با وصل شدن رله روشن می شود و در زمان قطع رله خاموش است. دیود D1 یک دیود هرزگرد یا ضربه گیر است که به منظور حذف ولتاژ القایی حاصل از بارهای سلفی استفاده میشود.
همانطور که مشاهده می کنید محل مشخص شده با VCC به مثبت تغذیه 5 ولت متصل می شود و GND نیز به منفی تغذیه متصل می شود. با اتصال مثبت تغذیه به پایه مشخص شده با عبارت IN(micro) رله وصل می شود و با اتصال منفی تغذیه به پایه IN(micro) رله قطع می شود.
مثلا اگر بخواهید مدار بالا را به میکروکنترلر متصل کنید و یک رله را کنترل کنید, باید پایه مشخص شده با عبارت IN(micro) را به پین مورد نظر از میکروکنترلر متصل کنید. با یک کردن پین میکرو یا به عبارتی دیگر با مثبت کردن پین میکرو, رله فعال می شود و با صفر کردن پین میکرو, رله قطع می شود. یک PCB مناسب نیز برای مدار بالا طراحی شده که از انتهای مطلب قابل تهیه است.
لیست قطعات :
- مقاومت R1=330Ω اهم
- مقاومت R2=560Ω اهم
- دیود D1=1N4007
- ترانزیستور Q1=2N2222
- اپتوکوپلر PC817
- ال ای دی 5 میلیمتر (LED)
- رله 5 ولت تک کنتاکت (RL1)
نظر یادتون نره…
با عرض سلام و تشکر..استاد گرامی یعنی ولتاژ دی سی ورودی اگه 12 ولت باشد و بخواهیم هم از اپتو کوپلر و هم بیس ترانزیستور در 12 ولت استقاده کنیم مقاومت اپتو کوپلر همین باشد و فقط مقاومت بیس ترانزیستور رو 4.7 کیلیو بزاریم؟ یا هر دورو؟ سپاسگزار میشم به ای میلم هم جواب رو بفرستید
سلام, در صورت استفاده از VCC=12V مقاومت R2 را 4.7 کیلو بذارید و از رله 12 ولت استفاده کنید.
با عرض سلام مهندس یه سوال دارم لطف میکنید پاسخ بدین من با اسیلاتور استابل میخوام یه خازن 275 ولت 182 میکرو فاراد رو شارژودشارژ کنم ولتاژ 260 دی سی وفرکانس اسیلاتور50هرتز هستش حالا هر کار میکنم مدار همپوشانی داره یعنی بدون خازن برق عبور میکنه لطف میکنید چه مداری پیشنهاد میکند خیلی متشکر
سلام و سپاس از شما
اگر بخوایم به جای رله 5 ولت رله کولری 12 ولت 30 آمپر جایگزین کنیم قطعات این مدار چه تغییراتی می کند؟
بسیار مفید بود.
سلام
اگر در این مدار (و هم چنین مدار ساده بدون اپتوکوپلر) به جای بوبین رله یه بازر 5ولتی بزاریم مشکلی نداره؟ در این صورت باز هم باید دیود هرزگرد را داشته باشیم؟
با سلام و سپاس از مطالب مفید تون.
من یه سوال داشتم. وقتی پایه IN (micro) رو به پایه میکروکنترلر متصل میکنم با high و low کردن رله فعال نمیشود. به عبارتی میکروکنترلر من wemos d1 mini esp8622 پایه کنترلی اش ۳.۳ ولت رو تامین میکنه.
با ماژول تغذیه برد بورد تست کردم با اون هم وقتی ۳.۳ ولت دادم به پایه IN (micro) رله فعال نشد ولی وقتی ۵ ولت گرفتم از منبع تغذیه رله به خوبی فعال شد.
راهکاری دارین برای این که موضوع که بتونم رله رو با میکروکنترلر فعال و غیر و فعال کنم!؟
سلام, از رله 3 ولت استفاده کنید
سلام من یه سوال داشتم خروجی مدار سنسور IR رو باید به کدوم پایه های ورودی مدار راه اندازی رله متصل کرد چون پایه های خروجی مدار سنسور IR دو تا هستن و مدار رله سه تا
سلام, مدار راه انداز سنسور IR یک خروجی دارد که به IN(micro) مدار بالا متصل می شود. مثبت و منفی تغذیه هر دو مدار را هم به یکدیگر متصل کنید.
سلام
ممنون از توضیحاتتون
VCC و ولتاژ رله می تونن 12ولت باشن؟
سلام, بله فقط مقاومت R2 را هم 4.7 کیلو بزار
سلام آقای عابد رازانی من میخواستم بدون چطور میشه این مدار را به خروجی مدار سنسور تشخیص مانع IR متصل کنم
سلام, خروجی مدار تشخیص مانع را به ورودی این مدار متصل کنید و تغذیه هر دو مدار را هم به یکدیگر متصل کنید. قبلا نیز مدار سنسور تشخیص مانع IR را در سایت قرار داده بودم. فقط دقت کنید که اگر خروجی مدار تشخیص مانع active low بود باید از مدار ماژول رله استفاده کنید که با ورودی صفر فعال میشود.
با سلام و تبریک برای سایت بسیاربسیارمفیدشما. من خودم واقعا هم خیلی استفاده میکنم هم یادمی گیرم. سپاس بیکران