در این پست از سایت امیک, یک مدار بسیار کاربردی و کاملا عملی به نام مدار کنترل دور موتور DC با PWM قرار داده شده است. این مدار بر اساس آی سی بسیار معروف NE555 طراحی شده است. با ساخت این مدار می توانید از ان برای کاربردهای مختلف مانند کنترل سرعت فن DC, کنترل دور مینی دریل و غیره استفاده کنید. در ادامه در مورد این مدار کاربردی بیشتر توضیح خواهم داد. در زیر شماتیک این مدار را مشاهده می کنید.
مدار بالا از قطعات کاملا معمولی و ارزان قیمتی تشکیل شده است. این قطعات را به راحتی می توانید از فروشگاه های قطعات الکترونیکی تهیه کنید.
قطعه اصلی مدار بالا آی سی NE555 می باشد که بصورت مولتی ویبراتور آستابل بسته شده است. در این مدار ای سی 555 در خروجی خود یک سیگنال PWM تولید می کند که این سیگنال از طریق پایه 3 آی سی به بیس ترانزیستور Q1 اعمال می شود. ترانزیستور Q1 به صورت سوئیچینگ استفاده شده است که وظیفه روشن و خاموش کردن موتور را برعهده دارد. سیگنال PWM که به بیس ترانزیستور اعمال می شود این ترانزیستور را روشن و خاموش و در واقع ترانزیستور را کنترل می کند. در نتیجه موتور که به کلکتور ترانزیستور متصل است, توسط سیگنال PWM سرعت یا دور آن کنترل می شود.
به وسیله پتانسیومتر RV1 می توانید سرعت یا دور موتور را تغییر دهید. در واقع این پتانسیومتر دیوتی سایکل (عرض پالس) سیگنال PWM خروجی آی سی 555 را تغییر می دهد که در نتیجه باعث تغییر سرعت موتور می شود. پتانسیومتر RV2 نیز برای تنظیم سرعت اولیه موتور می باشد.
تغذیه مدار بالا 12 ولت DC می باشد, البته می توانید از ولتاژ 6 تا 12 ولت برای تغذیه مدار استفاده کنید. بنابراین از این مدار می توانید برای کنترل دور موتور های DC از 6 تا 12 ولت استفاده کنید. موتور به ترمینال مشخص شده با عبارت MOTOR در شماتیک بالا متصل می شود. یک PCB مناسب نیز برای مدار بالا طراحی شده که از انتهای مطلب قابل تهیه است.
لیست قطعات :
- مقاومت R1,R2=1K اهم
- پتانسیومتر (از نوع ولومی) RV1=50K اهم
- پتانسیومتر (از نوع تریمر) RV2=10K اهم
- خازن عدسی C1,C2=100nF
- خازن الکترولیت C3=1uF/25V
- خازن الکترولیت C4=470uF/25V
- خازن الکترولیت C5=220uF/25V
- دیود D1,D2=1N4148
- دیود D3=1N4007
- ترانزیستور Q1=TIP142 به همراه هیت سینک مناسب
- آی سی U1=NE555 به همراه سوکت
نظر یادتون نره…
باسلام
اگه بخواهیم ( فن 4سیمه کامپیوتر) رو که داریم بدون وصل کردن به کامپیوتر راه اندازی کنیم و سرعت چرخش این فن 4سیمه رو کنترل کنیم بجز منبع تغذیه به چه مدار یا ماژولی نیاز داریم ?
باتشکر
خروجی تا چند آمپر قابل استفاده است؟
حداکثر جریان کلکتور ترانزیستور TIP142 برابر 10 امپر می باشد که البته برای این میزان جریان باید توسط هیت سینک بزرگ و فن ترانزیستور خنک شود
مدل TIP142T تا ۱۵ آمپر هم جواب میده